Riskli Gebelik Takibi İstanbul

Gebelik son derece normal ve doğal bir süreçtir. Bazı durumlarda gebe kalmadan önce annenin vücudunda bulunan rahatsızlıklar veya hamilelik ile birlikte tetiklenen bazı sorunlar gebelikte çeşitli risklerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bu tip gebelikler riskli gebelik ya da yüksek riskli gebelik adı altında sınıflandırılırlar. Riskli ve yüksek riskli gebelikler bazı durumlarda hem annenin hem de bebeğin sağlığını ve hatta hayatını tehdit edebilmektedir. Bu tip gebelikler mutlaka bir riskli gebelik uzmanı tarafından takip edilmeli ve kontrol altında tutulmalıdır. Riskli gebelik durumlarında uygulanması gereken riskli gebelik takibi, normal gebelik takibine göre çok büyük farklar göstermektedir.

Yüksek Riskli Gebelik (Perinatoloji), gebelik öncesinde, gebelik sırasında ve sonrasında hastaların risk değerlendirmesi, feto-maternal; yani fetüs-anne kaynaklı birçok hastalığın doğum öncesi tanısının konulması, tedavi-takip planlarının yapılması ve gerektiği durumlarda tedavi girişimi uygulamalarını içerir.

Genellikle gebelik kadınların hayatında eşsiz bir dönem olarak yer kaplar ve fizyolojik olarak gayet normal bir durumdur. Fakat annede veya bebekte görülen herhangi bir komplikasyon gebeliği riskli duruma sokabilmektedir.

Risk değerlendirmesinde hastanın tıbbi, gebelikle ilgili ailevi ve genetik hikayesine yönelik sorular, beslenme alışkanlıkları, ilaç kullanımı, çevresel etkenler, hayat tarzı ve sosyal konumlara yönelik sorular yer almaktadır.

Eğer gebeliği olumsuz etkileyebilecek herhangi bir maternal veya fetal faktöre rastlanırsa gebelik yüksek riskli olarak tanımlanmaktadır. Riskli yörelerde ise hemoglinopatiler, kistik fibrozis gibi hastalıklar için taşıyıcılık araştırılmaktadır. Örneğin, gebelik diyabeti, preeklampsi, erken doğum, tekrarlayan gebelik kayıpları vb. gibi rahatsızlıklar riskli gebelik kategorisine girmektedir.

Genetik faktörler, etnik faktörler, sosyoekonomik faktörler, mesleki faktörler, anne yaşı vb. gibi faktörler risk faktörünü belirlerken göz önüne alınan en önemli faktörlerdir. Genetik faktörlerde temel amaç, problemli çocuğu olma ihtimali yüksek olan kadınların sağlıklı doğum yapma şansını en yükseğe çıkartmaktır.

Riskli Gebelik Sebepleri;

Anne adayının 18 yaşından küçük ya da 35 yaşından büyük olması,
Anne adayında tansiyon, guatr, şeker, kalp, karaciğer, kolajen doku hastalıkları (lupus, sjogren vb.), damar ve diğer yapıları tutan sistemik hastalıkların görülmesi,
Anne adayının aşırı zayıf ya da aşırı kilolu olması,
Anne ve baba adayı arasında akrabalık olması,
Anne adayının herhangi bir nedenle ilaç kullanması (epilepsi, psikiyatrik hastalıklar vb.),
Anne adayının sigara ya da alkol kullanması,
Anne adayının tekrarlayan düşüklerinin olması,
Annenin adayının gebelik dönemi öncesinde hiçbir sağlık problemi olmamasına rağmen, tamamen gebeliğe bağlı olarak ortaya çıkabilen gebelik dönemi sorunları,

Anne Adayına Bağlı Gebelik Dönemi Sorunları;

Gebelik diyabeti (gebelik şekeri) (gestasyonel diyabet)
Gebelik zehirlenmesi (hamilelik ile ortaya çıkan hipertansiyon, preeklampsi, eklampsi, toksemi)
Gebelikte kanama (vajinal kanama)
Gebelikte erken doğum riski
Gebelikte suyun erken gelmesi (prematür membran rüptürü)
Gebelikte rahim ağzı yetersizliği (servikal yetmezlik)

Bebeğe Bağlı Gebelik Dönemi Sorunları;

Bebeğin suyunun normalden az olması (oligohidramnios)
Bebeğin suyunun normalden fazla olması (polihidramnios)
Bebekte gelişme geriliği
Bebekte kan uyuşmazlığı (Rh Alloimmünizasyonu)
Bebekte sakatlıklar (fetal anomali)
İkiz ve çoğul gebelikler

Riskli Gebelik Takibi Neden Gereklidir?

Birçok kadın gebelik dönemini sorunsuz bir şekilde geçirmesine rağmen çoğu zaman gebelik döneminde hangi tip sorunlarla karşılaşılabileceğini öngörmek çoğu anne adayı için ne yazık ki mümkün olmaz. Başta normal seyreden bir gebelik döneminde bile sonradan çok riskli durumlar ortaya çıkabilmektedir bu nedenle riskli olsun olmasın bütün kadınlar gebelikleri süresince bir kadın doğum uzmanının gözetiminde bulunmalıdırlar. Bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar göstermiştir ki hamile kalmadan önce hiçbir hastalığı olmayan sağlıklı bir kadında bile hamile kalındığında;

Gebelik döneminin 24. haftasında hamilelik şekeri (gestasyonel diyabet),
Gebelik döneminin 28 ile 30. haftası arasında gebelik zehirlenmesi (toksemi – gebeliğe bağlı gelişen hipertansiyon – preeklempsi),
Gebelik döneminin 28 ile 30. haftası civarında bebek gelişimi ile ilgili sorunlar (bebekte gelişme geriliği),

ortaya çıkabilmektedir. Bunların yanı sıra;

Gebelik döneminin 11 ile 14. haftası arasında ultrasonda bebek ense kalınlığı ölçümünün yüksek olması,
Gebelik döneminin 11 ile 14. haftası arasında yapılan ikili test sonucunun anormal çıkması,
Gebelik döneminin 16 ile 20. haftası arasında yapılan üçlü test sonucunun anormal çıkması,
Gebelik döneminin 16 ile 20. haftası arasında yapılan ultrason muayenesinde bebekte bir sorun (bebeğin kalp ve büyük damarlarında sorunlar; down sendromunu düşündüren kemiklerin kısa olması barsak parlaklığı artışı ense kalınlığı artışı gibi bulgular; vb.) tespit edilmesi,

gibi problemler ortaya çıkabilmektedir.

Gebelik takibi sırasında yukarıda belirtilen sorunlar gibi bir sorun tespit edildiğinde doktorunuz bir riskli gebelik uzmanından konsültasyon talep etmelidir.

Bazı gebelikler ise henüz başlangıçtan itibaren çeşitli riskler taşımakta ve bu riskler de anne ve bebek sağlığını ciddi ölçüde etkileyebilmektedir. Bu durumlar arasında;

Şeker hastalığı olan bir kadının hamile kalması,
Tansiyon hastalığı olan bir kadının hamile kalması,
Guatr hastalığı olan bir kadının hamile kalması,
Daha önceki gebelikleri tekrarlayan düşük ile sonuçlanmış bir kadının hamile kalması,

sayılabilir.

Hamilelik döneminin başından itibaren riskli gebelik sınıfına giren gebelerde bu risklerin tanımlanarak zararın en aza indirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu da ancak hamilelik dönemi boyunca riskli gebelik doktorları tarafından gereken sıklıkta muayene (riskli gebelik takibi) ve ayrıntılı incelemelerin yapılması ile sağlanabilmektedir.

İstanbul Riskli Gebelik Takibini Kimler Yapmaktadır?

İstanbul’da “Yüksek riskli gebelik takibi” sırasında hastayı tek bir hekimin izlemesi yeterli olmaz. Bu takipte, farklı branşlardan hekimlerin ortak bilgi ve deneyimleri paylaşılır. Ekipte kadın doğum uzmanı başta olmak üzere, dahiliye uzmanı, endokrinoloji uzmanı, diyetisyen, fizik tedavi ve göz doktoru da bulunmaktadır.