Teknolojinin ilerlemesi sonucunda cerrahi yöntemlerde de gelişmeler yaşanmaktadır. Eskiden ağır ameliyatlar olarak adlandırılan birçok ameliyat bugün, Laparoskopi yöntemi sayesinde “basit ameliyatlar” sınıflandırılmasına alınabilmektedir. Yara izinin olmaması, hemen ayağa kalkabilme ve kısa sürede iyileşme gibi birçok avantaj sunan laparoskopik ameliyat, tüm tıbbi branşlarda tercih edilebilmektedir. Laparoskopi nedir, neden yapılır, avantajları ve dezavantajları nelerdir, hangi ameliyatlarda kullanılır gibi birçok sorunun yanıtını yazımızda bulabilirsiniz.
Laparoskopik Cerrahi Nedir?
Genel anestezi altında yapılan bir ameliyat tekniği olarak bilinen laparoskopik cerrahi, ufak bir teleskopun karın içine konumlandırılması esasına dayanır. Kameralı özel ucu sayesinde teleskop, bize karın içini ve organların tamamını gösterebilir. Batın duvarı açılmadan karın içine girmeyi sağlayan laparoskopik ameliyatı esnasında karın içine karbondioksit gazı verilir. Karın içine karbondioksit gazının verilmesi ise tamamen “karın içinin ve organların” daha iyi gözlemlenmesi ve yeterli alan sağlanması içindir ve zararsızdır.
Laparoskopi ile Ameliyatın Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Laparoskopi yöntemiyle ameliyat tekniği tercih edildiğinde hastanın mevcut durumu, laparoskopinin dezavantajı ve avantajları doğrultusunda tekrar değerlendirilir. Hastanın mevcut durumu ve hastalığın seyrine göre laparoskopinin dezavantajları değerlendirilerek, açık ameliyata dönülebilir.
Avantajlar
- Ameliyat yarası gibi estetik olmayan görüntüler laparoskopik yöntemde olmamaktadır. Böylece, hastalar; ameliyat izi saklama gibi bir kaygıya da girmeyeceklerdir.
- Hasta ameliyat olduktan sonra ise minimum dikişler sayesinde “daha hızlı” iyileşir. Ağrı kesici kullanımını dahi gerektirmeyen “geçici” ağrılar, hastayı ameliyat travmasından da uzak tutacaktır.
- Ameliyat sırasında enfeksiyon riski de minimum düzeyde olacaktır.
- Ameliyat yeri fıtığı gibi durumlar da laparoskopi yönteminde minimum olasılık taşır.
- Normal yaşama dönüş süresi çok kısa olur.
Dezavantajları
- Aşırı kilolu hastalar için risk taşıyan laparoskopi yönteminin dezavantajları, hastanın sağlık durumuyla ilgilidir. Örneğin; kalp hastalıklarından mustarip olan bir kişide laparoskopi cerrahi yöntemi, belirli riskler taşıyacaktır. Bu nedenle, laparoskopi yöntemiyle ameliyat olacak kişiler, ameliyat öncesinde belirli testler yaptıracaktır.
- Cerrahın ameliyathane içerisinde sınırlı hareket alanı olur ve el becerisini yeterince kullanamaz. Ancak, bu ameliyatı riske atacak bir durum değildir.
- Karpal tünel ameliyatı gibi bazı ameliyatlarda cerrahın “alanı” tamamen görmesi gerekebilir. Ancak; laparoskopi ameliyatları, bir anahtar deliği kadar kesiyle yapıldığı için bölgede sorunun daha iyi ele alınmasını engelleyebilir.
- Alerjik reaksiyonlar da laparoskopik cerrahi de görülebilir. Bu nedenle, alerjik bünyeniz varsa, ameliyat öncesinde doktorunuza sahip olduğunuz alerjiler hakkında bilgi vermeyi unutmamalısınız.
Laparoskopi Hangi Durumlarda Risklidir?
Açık ameliyatlara nazaran çok daha avantajları olan laparoskopik ameliyat seçeneği bazı durumlarda uygulanmayabilir. Laparoskopi için sakıncalı durumlar arasında;
- Aşırı derece kilolu olmak
- Gebelik
- Kalp hastalıkları
- Açık yâda diğer yöntemlerle geçirilen karın içi operasyonları
- Karın içindeki büyük kitlelerin varlığı sayılabilir.
Laparoskopi tekniği ile ameliyattaki risk, minimum düzeydedir. Bu nedenle, ameliyat olması gereken hastaların çoğu laparoskopi tekniği ile ameliyat için uygundur. Zaten, genel anestezi altında yapılan laparoskopi ameliyatları öncesinde hastanın mevcut durumu kontrol edilmekte ve ameliyat, belirli koşullar sağlanırsa yapılmaktadır.
Laparoskopinin Komplikasyonları
Cerrahi girişimlerin hepsinde minimum da olsa mutlaka bir komplikasyon olasılığı söz konusudur. Laparoskopik ameliyatların çoğunda genel anestezi nedeniyle komplikasyonların geliştiği görülür.
- Enfeksiyon
- Kanama
- Karbondioksitin dolaşım sistemine geçmesi sonucu emboli
- Bağırsak, mesane yâda damar yollarında zedelenme
- Şiddetli ağrı gibi olgular genel anesteziye bağlı olarak laparoskopide gelişebilecek komplikasyonlardır.
Kadın Hastalıklarında Laparoskopik Cerrahinin Kullanımı
Teşhis, tedavi yâda her ikisi için de kullanılabilen laparoskopi ile bugün birçok hastalığın erken teşhisi ve kesin tedavisi yapılabilmektedir. Kadın hastalıkları alanında da kullanılan laparoskopi; tanı ve tedavi amacıyla sıkça tercih edilmektedir.
Hangi hastalıklar laparoskopi ile teşhis edilir?
- Pelvik apse
- Kısırlığın sebepleri
- Myomlar
- Ektopik gebelik
- Yumurtalık kistleri yâda tümörleri
- Endometriozis
- Pelvik inflamatuar hastalık gibi çeşitli kadın hastalıkları laparoskopi ile tespit edilebilmekte ve aynı ameliyatta tedavileri de gerçekleştirilebilmektedir.
Hangi tedaviler laparoskopi ile yapılabilir?
- Yumurtalıkların çıkarılması
- Miyomların alınması
- Endometriozis tedavisi ve Endometrial kist çıkartılması
- Karın içi yapışıklıkların açılması
- Yumurtalık kistlerinin temizlenmesi
- Tüplerin açılması yâda çıkarılması gibi çeşitli işlemler, laparoskopi ile yapılır.